北菲士蘭語

本頁使用了標題或全文手工轉換
維基百科,自由的百科全書
(重新導向自北弗里西亚语
North Frisian
Frasch
母語國家和地區德國
區域什勒斯維希-霍爾斯坦 (Schleswig-Holstein)西海岸地區及包括分布在Inseln FöhrAmrumSylt黑爾戈蘭島上。
母語使用人數
10,000
語系
語言代碼
ISO 639-2frr
ISO 639-3frr
ELPNorthern Frisian
瀕危程度
聯合國教科文組織認定的瀕危語言[1]
重大危險UNESCO

北菲士蘭語(又稱北非里西亞語)為德國區域語言之一,使用人口約為10,000人,主要集中在德國什勒斯維希-霍爾斯坦邦西海岸地區以及包括分布在FöhrAmrumSylt黑爾戈蘭島上。北菲士蘭語主要分為兩種分支方言,內陸方言和半島方言。方言之間不存在標準型,雖然有學者建議標準分支應為Mooring地區方言。北菲士蘭語屬於北海日耳曼語系。

分類[編輯]

北菲士蘭語方言的分布: 這張圖表上Sylt 講丹麥語, 在 EiderstedtNordstrand 在1643年發生洪澇,以前都是講菲士蘭語


北菲士蘭語的方言分為兩類,一種為島國北菲士蘭語,另一種為大陸北菲士蘭語。島嶼上的方言即為大陸北菲士蘭語。

大陸和島國的方言界定很清楚,因為他們受到幾百年間西菲士蘭之移民的影響。島國方言(Sylt, Amrum, Föhr和Helgoland)大約是在600年至800年間引入,而大陸方言(以及島嶼)大約是從1000年後才引入。大約可以分為下列幾種方言:

尤其是在Fering、Öömrang和Mooring這三個島上方言,現今還有人在使用此語。而其他一些北菲士蘭語的方言已經面臨消失的威脅,特別是在Karrharder Friesische、 Mittelgoesharder Friesische和Halligfrisische。在Eiderstedt和Nordstrand的菲士蘭方言,在1634年時Burchardi風暴潮之後就消失了。在Pellworm,直到18世紀還有人在使用菲士蘭語。並且,在現今北部德國和丹麥的邊界還有人在講北菲士蘭語。

在Föhr和Amrum兩地,主要部份島上的居民還會講北菲士蘭語,會講的人口估計有3500名(居民人數為一萬一千人)。Föhr的西部以及Amrum的北部,在其一些鄉村地帶,仍然有人把當成家中對談的語言在使用。並且,在Föhr的東邊北菲士蘭語直到在最近的時間被低地德語(現今被標準德語)所壓制住。

Amrum的學校,包含Grund, Haupt und Realschule,皆使用Öömrang Skuul語,並致力於Amrum方言的教學。在Risum還有一間以菲士蘭語為主的小學。

不同於西菲士蘭語之情況,在現今,北菲士蘭語的存在受到劇烈的壓迫。東菲士蘭語在當今,只有在Saterland被使用。

示例[編輯]

以下為北菲士蘭語的各種方言例句比較。例句的意思如下:

照耀吧,古老的月亮,照耀吧!Häwelmann哭叫著, 但是月亮即使是星星都看不到;他們都已上床睡覺去了。

半島[編輯]

  • Sylt (Söl’)
    „Ljucht, ual Muun, ljucht!” skriilt Häwelmann, man di Muun wiar narigen tö sen en uk di Stiaren ek; ja wiar al altermaal tö Ber gingen.
  • Föhr方言 (Feer)
    „Locht, ual muun, locht!” rep Heewelmaan, man a muun wiar nochhuaren tu sen an a stäären uk ei; jo wiar al altermaal tu baad gingen.
  • Helgoland方言
    „Lochte, ool Muun, lochte!” rüp Heäwelman, oawers de Muun wear naarni tu sin’n en uk de Steern ni; dja wear al allemoal tu Baad gingen.
  • Amrum方言 (Öömrang)
    „Locht, dü ual muun, locht!” rep Heewelmaan, man a muun wiar nochhuaren tu sen an a stäären uk ei; jo wiar al altumaal tu baad gingen.

內陸[編輯]

  • Hoorning方言 (Goesharde)
    „Jocht, uule moune, jocht!” biilked Hääwelmoon, ors e moune waas närngs to schüns än da steere ok ai; ja weern al aal to beede gingen.
  • Wiedingharde方言
    „Ljocht, uuile moone, ljocht!” biilked Hääwelmuon, män e moone was näärgen to schüns än uk e steere ai; jä würn al altomoale to beerd gingen.
  • Tideland Islands方言 (雖然從地理位置上來講,此方言屬於半島地區,但是語言學上來講,此方言屬於內陸方言)
    „Jaacht, uale mööne, jaacht!” bölked Hääwelmoon, man de mööne woas näärngs to siinen än de steere uk ee; jä weern al altomaole to beed giangen.
  • Mooring (island in Germany)/Mooring 方言(Bökingharde)
    „Jucht, üülje moune, jucht!” biiljked Hääwelmoon, ouers e moune wus nargne tu schüns än e stääre uk ai; ja wjarn ål åltumååle tu beed lim.

儘管方言之間存在差異,Föhr方言和Amrum方言具有高度相似性; 例句中幾近相同。

參考[編輯]

參考文獻[編輯]


連結[編輯]