寄生蜂下目

維基百科,自由的百科全書
(重新導向自寄生蜂

寄生蜂下目
Evania appendigaster
科學分類 編輯
界: 動物界 Animalia
門: 節肢動物門 Arthropoda
綱: 昆蟲綱 Insecta
–未分級– 內生翅類 Endopterygota
總目: 膜翅總目 Hymenopterida
目: 膜翅目 Hymenoptera
–未分級– 單距類 Unicalcarida
亞目: 細腰亞目 Apocrita
下目: 寄生蜂下目 Parasitica
寄生蜂 產卵

寄生蜂(Parasitoid wasp),指膜翅目細腰亞目金小蜂科姬蜂科小繭科等靠擬寄生生活的多種昆蟲。它們擬寄生的方式很多,被寄生對象從卵到成蟲的各個階段,都可能被寄生。

寄生蜂一般都屬於寄生蜂下目的物種,但也有屬於其他分類單元的物種亦營擬寄生生活,例如:土蜂胡蜂總科)。

特徵[編輯]

寄生蜂是最常見的一類擬寄生性昆蟲,它們有2對薄而透明的翅膀。產卵管多半未特化為螫針,可以用來將卵注入至宿主體內。

寄生蜂有許多種類是屬於益蟲,尤其在農業方面上更是功不可沒。例如有某些寄生蜂是專門除去椿象蝗蟲害蟲。而有數種寄生蜂寄生於現代城市因髒亂而出現的害蟲,如蟑螂蒼蠅等。

例如:蜚蠊瘦蜂在分類上為膜翅目瘦蜂科。由於瘦蜂的腹部時常連續擺動,故瘦蜂又有「旗蜂」、「旗腹蜂」之稱。蜚蠊瘦蜂是一種卵寄生蜂,所寄生的對象為蟑螂的卵鞘。由於蜚蠊瘦蜂成蟲能靠著嗅覺搜尋蟑螂新產下的卵鞘,所以便伴隨著常在人類的家中出現。

當蜚蠊瘦蜂成蟲鎖定了目標蟑螂的卵鞘,即伸出產卵管刺入,將自己的卵產於其中。蟑螂的卵鞘對蜚蠊瘦蜂而言有如「育嬰室」,不僅供應其幼蟲階段發育所需之養分,也是其生長的場所。蜚蠊瘦蜂幼蟲孵化後,便寄生其中,一面以蟑螂卵粒為食、一面發育著,直到長至蟲體大小佔滿整個卵鞘,隨後並在其中化蛹。

每個蟑螂卵鞘,僅能讓一隻蜚蠊瘦蜂發育,故蜚蠊瘦蜂一般每次僅產一粒卵。也就是說,一隻幼蟲的寄生,至少可以摧毀十幾隻即將誕生的蟑螂。[1]

分類[編輯]

寄生蜂下目包括下列各科:

分盾細蜂總科 Ceraphronoidea[2][編輯]

棲息於新北區

小蜂總科 Chalcidoidea[編輯]

  • 榕小蜂科 Agaonidae
  • 蚜小蜂科 Aphelinidae
  • 小蜂科 Chalcididae
    • Acanthochalcis Cameron, 1884
    • Acrocentrus Steffan, 1959
    • Allocentrus Cameron, 1911
    • Allochalcis Kieffer, 1905
    • Anachalcis Steffan, 1951
    • Annacryptoides
    • Antrocephalus Kirby, 1883
    • Antrochalcis Kieffer, 1910
    • Aphasganophora Nikol'skaya, 1952
    • Aplorhinus Masi, 1924
    • Aspirhina Kirby, 1883
    • Aspirrhina
    • Belaspidia Masi, 1916
    • Brachimeria
    • Brachymeria Westwood, 1829
    • Bucekia Steffan, 1951
    • Caenobrachymeria Steffan, 1974
    • Cephalochalcidia Nikol'skaya, 1960
    • Cerachalcis Masi, 1944
    • Cerochalcis
    • Chalcidiopsis Masi, 1933
    • Chalcis Fabricius, 1787
    • Chalcitiscus Ghesquière, 1946
    • Chirocera Latreille, 1825
    • Conura Spinola, 1837
    • Corumbichalcis Delvare, 1992
    • Cratocentrus Cameron, 1907
    • Dirhinus Dalman, 1818
    • Ecuada Boucek, 1992
    • Eniacomorpha Girault, 1915
    • Epitelia Kirby, 1883
    • Epitranus Walker, 1834
    • Euchalcidiella Masi, 1929
    • Euchalcis Dufour, 1861
    • Eurycentrus Cameron, 1907
    • Halsteadium Boucek, 1992
    • Haltichella Spinola, 1811
    • Hastius Schmitz, 1946
    • Haticella
    • Hayatiella Narendran, 1989
    • Heydoniella Narendran, 2003
    • Hockeria Walker, 1834
    • Hoozania Masi, 1932
    • Hovachalcis Steffan, 1949
    • Hybothorax Ratzeburg, 1844
    • Indoinvreia Roy & Farooqi, 1984
    • Iniaca
    • Invreia Masi, 1929
    • Irichohalticella Cameron, 1912
    • Irichohaltichella
    • Kopinata Boucek, 1988
    • Kriechbaumerella Dalla Torre, 1897
    • Larradomorpha Stadelmann, 1892
    • Lasiochalcidia Masi, 1929
    • Lepidochalcis Nikol'skaya, 1952
    • Macrochalcis Masi, 1944
    • Marres Walker, 1841
    • Megachalcis Cameron, 1903,2018
    • Megachilochalcis Girault, 1915
    • Megalocolus Kirby, 1883
    • Melanosmicra Ashmead, 1904
    • Mischochalcis Ranjith, Priyadarsanan & Delvare, 2022
    • Muhabbetella Koçak & Kemal, 2008
    • Nearretocera Girault, 1913
    • Neoanacrytpus
    • Neochalcis Kirby, 1883
    • Neohaltichella Narendran, 1989
    • Neohybothorax Nikolskaja, 1960
    • Neoirichohalticella Narendran, 2006
    • Neokopinata Narendran, 2003
    • Neostomatoceras Girault, 1920
    • Nipponochalcidia Habu, 1976
    • Nipponohockeria
    • Notaspidiella Boucek, 1988
    • Notaspidium Dalla Torre, 1897
    • Notaspis Walker, 1834
    • Oxycoryphe Kriechbaumer, 1894
    • Parastypiura Steffan, 1951
    • Phasgonophora Westwood, 1832
    • Philocentrus Steffan, 1959
    • Pilismicra Boucek, 1992
    • Plastochalcis Masi, 1943
    • Platychalcis Cameron, 1904
    • Proconura Dodd, 1915
    • Prospetella
    • Pseudeniaca Masi, 1936
    • Pseudochalcis Kirby, 1883
    • Psilochalcidia Steffan, 1951
    • Psilochalcis Kieffer, 1905
    • Rhynchochalcis Cameron, 1905
    • Schwarzella Ashmead, 1904
    • Sinulapada
    • Smicromorpha Girault, 1913
    • Solenochalcidia Steffan, 1951
    • Spatocentrus Steffan, 1959
    • Spilochalcis Thomson, 1876
    • Steffanisa Boucek, 1952
    • Steninvreia Boucek, 1988
    • Stenochalcis Masi, 1929
    • Stenosmicra Boucek & Delvare, 1992
    • Sthulapada Narendran, 1989
    • Stomatocera
    • Stypiura Kirby, 1883
    • Tainaniella Masi, 1929
    • Tanycoryphus Cameron, 1905
    • Tanyotorthus Steffan, 1955
    • Thresiaella Narendran, 1989
    • Trichochalcis Kieffer, 1904
    • Trichoxenia Kirby, 1883
    • Trigonura Sichel, 1866
    • Trigonurella Boucek, 1988
    • Tropimeris Steffan, 1948
    • Uga Girault, 1930
    • Varzobia Nikol'skaya, 1960
    • Vespomorpha Steffan, 1959
    • Xenarretocera Girault, 1926
    • Xyphorachidia Steffan, 1951
    • Youngaia Boucek, 1974
    • Zavoya Boucek, 1992
  • 跳小蜂科 Encyrtidae
  • 蟻小蜂科 Eucharitidae
  • 釉小蜂科 Eulophidae
  • 旋小蜂科 Eupelmidae
  • 廣肩小蜂科 Eurytomidae
  • 褶翅小蜂科 Leucospidae
  • 纓小蜂科 Mymaridae
  • 刻腹小蜂科 Ormyridae
  • 巨胸小蜂科 Perilampidae
  • 金小蜂科 Pteromalidae
  • Rotoitidae
  • 橫盾小蜂科 Signiphoridae
  • 長痣小蜂科 Tanaostigmatidae
  • 四節金小蜂科 Tetracampidae :又名四節小蜂科[2]
  • 長尾小蜂科 Torymidae
  • 赤眼蜂科 Trichogrammatidae

癭蜂總科 Cynipoidea[編輯]

瘦蜂總科 Evanioidea[編輯]

姬蜂總科 Ichneumonoidea[編輯]

廣腹細蜂總科 Platygastroidea[編輯]

細蜂總科 Proctotrupoidea[編輯]

冠蜂總科 Stephanoidea[編輯]

鉤腹蜂總科 Trigonaloidea[編輯]

寄生蜂除去「獵物」的方法[編輯]

  • 卵寄生蜂類:將產在被害蟲的蟲卵之中,其孵化時間比被寄生的宿主早兩到三天孵化,然後吃掉宿主、成長、化蛹、羽化成蟲。最著名者:扁頭泥蜂跳小蜂
  • 幼體寄生蜂類:將卵產在類的幼體(毛毛蟲)的氣門中,幼蜂孵化時便吸吮宿主體內組織的體液,但是不會立刻讓宿主死亡,而是等到宿主將吐絲時破體羽化而出。
  • 寄生蜂類:將卵產在蝶蛾類椿象類的體中,幼蜂孵化時便吸吮宿主體內組織的體液,但是不會立刻讓宿主死亡,直到成熟、宿主乾枯之後化蛹羽化而出。如姬蜂青小蜂等。
  • 成體寄生蜂類:將卵產在被害蟲的成蟲身上,幼蜂孵化時便吸吮宿主體內組織的體液,但是不會立刻讓宿主死亡,直到成熟、宿主乾枯之後化蛹羽化而出。如小繭蜂小姬蜂等。

種類[編輯]

寄生蜂種類很多,常見的有小蜂姬蜂繭蜂等。

  • 產卵於被寄生昆蟲的卵中,如:赤眼蜂
  • 產卵於寄生昆蟲的幼蟲體內,如:馬尾蜂
  • 產卵於寄生昆蟲的繭內,如:金小蜂
  • 產卵於成蟲體內,如:小繭蜂

習性類似之物種[編輯]

  • 寄生蠅:大部分的寄生蠅與寄生蜂類是習性相同的,除了小部分外,少部分的寄生蠅是採「片利共生」的方式。大部分的寄生蠅是與寄生蜂是「勁敵」關係,有時甚至會互相寄生。
  • 芫菁:與卵寄生蜂習性類似,但是是採用「搭便車」的方式,使幼體抵達被害蟲(塗壁花蜂科)之卵室中,達到寄生的目的。

記載[編輯]

  • 詩經》:「螟蛉有子,蜾蠃負之」(螟蛉是鱗翅目昆蟲的通稱,而蜾蠃是一類寄生蜂)

參考文獻[編輯]

  1. ^ 居家蟑螂剋星. 環境資訊中心. [2022-07-17]. (原始內容存檔於2022-07-17) (中文(繁體)). 
  2. ^ 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 趙修復編譯 (編). 寄生蜂分类纲要. 科學出版社. 1987: 282 [2018-07-25]. (原始內容存檔於2021-01-12) (中文(簡體)). 
  3. ^ 『科名』 是 『Cynipidae』 的資料 47 筆. 臺灣物種名錄. [2018-07-25]. (原始內容存檔於2018-07-25) (中文(繁體)). 
  4. ^ 『科名』 是 『Evaniidae』 的資料 10 筆. 臺灣物種名錄. [2018-07-25]. (原始內容存檔於2018-07-25) (中文(繁體)). 
  5. ^ 『科名』 是 『Platygastridae』 的資料 7 筆. 臺灣物種名錄. [2018-07-25]. (原始內容存檔於2018-07-25) (中文(繁體)). 
  6. ^ 『科名』 是 『Stephanidae』 的資料 12 筆. 臺灣物種名錄. [2018-07-25]. (原始內容存檔於2018-07-25) (中文(繁體)). 
  7. ^ 『科名』 是 『Trigonalidae』 的資料 12 筆. 臺灣物種名錄. [2018-07-25]. (原始內容存檔於2018-07-25) (中文(繁體)). 

外部連結[編輯]