宰相王朝 (马来西亚)

维基百科,自由的百科全书
宰相王朝
盘陀诃罗王朝
Wangsa Bendahara / وڠسا بنداهارا

彭亨王朝国旗
国家
现今掌权
创立1699年
创立者苏丹阿都·加里尔沙四世英语Abdul Jalil Shah IV of Johor
现任领袖苏丹阿都拉
头衔苏丹宰相王英语Raja Bendahara
分支柔佛天猛公王朝英语Temenggong of Johor
现任彭亨宰相王朝君主兼马来西亚最高元首苏丹阿都拉最高元首后的合影,摄于2019年

盘陀诃罗王朝马来语Wangsa Bendahara爪夷文وڠسا بنداهارا‎),又称宰相王朝,是如今统治彭亨登嘉楼二州的王室。该王室出身于在13世纪末始担任马六甲老柔佛老狮城宰相,或为辅政大将军[1]

17世纪末叶,老柔佛苏丹穆罕穆德二世英语Mahmud II of Johor驾崩,无男嗣。1699年,在位宰相敦阿都·加里尔自封柔佛苏丹,开始巩固自己的政治地位。他在位时拥有宰相、苏丹、天猛公等头衔。[2]同时,受柔佛保护的彭亨王朝设为柔佛省份,历代宰相王都拥有彭亨省的直接统治权。1770年,随着老柔佛的瓦解,彭亨省改为自治王国,由苏丹阿都·加里尔四世之孙敦阿都·马吉德英语Tun Abdul Majid of Pahang世袭统治,后为彭亨王国英语Pahang Kingdom。另一个从老柔佛分裂出来的国家廖内-林加王朝英语Riau-Lingga Suultanate则由苏丹阿都·加里尔四世的曾曾孙阿都·拉曼·穆亚桑英语Abdul Rahman Muazzam Shah of Johor德后裔世袭统治,直到1911年苏丹国解体。现今的柔佛是由盘陀诃罗王朝的分支天猛公王朝统治。[2]

宰相王朝的登嘉楼王室分支则是彭亨王室的“小辈”。1717年,苏丹阿都·加里尔四世之弟敦再纳·阿比丁(Tun Zainal Abidin)自封“摩诃罗者”,展开了对登嘉楼的统治。1725年,他得到了侄子老柔佛苏丹苏莱曼·拜杜鲁·亚南英语Sulaiman Badrul Alam Shah of Johor的承认,成为登嘉楼首位被承认的君主(苏丹)。[3]

历史[编辑]

宰相简述[编辑]

传统上,马六甲老柔佛的宫廷最高行政职位为宰相,仅次于苏丹,担任各部首领,由苏丹直接任命,也只能由苏丹解雇。该职位是世袭的,候选人是从同一个家族中选出来的。宰相中最著名的莫过于马六甲的敦霹雳,及老柔佛的敦斯里·拉南英语Tun Sri Lanang。据传,他是撰写马来纪年的功臣,为马来西亚历史提供大量史料。老柔佛于17世纪才设宰相一职。

老柔佛的瓦解[编辑]

1725年,在登嘉楼苏丹获得老柔佛王室承认后,彭亨州在敦阿都·马吉德统治期间转为自治,该州地位从自治省(Tanah Pengangan)改为封地(Tanah Kurnia),而执政的敦阿都·马吉德改为国王(Raja)。然而,宰相王对苏丹的效忠却在慢慢流逝。[4][5]苏丹麻目沙三世英语Mahmud Shah III of Johor统治期间,苏丹权力慢慢流逝,直到最后苏丹掌控的权力仅限于首都林加一带,王朝仅剩的区域由彭亨的宰相王、柔佛及淡马锡(新加坡)的天猛公与廖内的亲王(Yang Dipertuan Muda)瓜分控制。麻目沙三世驾崩后,王朝的灭亡便无可挽回,他的儿子阿杜拉曼穆亚赞沙(Abdul Rahman Muazzam Shah)和胡先沙(Hussein Shah)为掌权而展开内战,阿杜拉曼掌管廖内,由武吉斯贵族及荷兰人支持,而胡先沙则控制柔佛一带,有天猛公王朝贵族及英国人支持。

1824年3月12日,荷兰英国签署《伦敦条约》,划分两国控制范围,英国控制马来半岛新加坡岛,而荷兰则控制新加坡及属马来半岛以外的岛屿(今印尼巽他群岛大部分),这一条约解体了柔佛,而促使彭亨、廖内-林加及柔佛(及新加坡)成为独立的国家。分离出的廖内-林加为荷兰保护国,直至1911年被荷兰殖民政府废除。1853年,彭亨第四任宰相王敦阿里正式宣布放弃效忠于柔佛苏丹,彭亨成为独立的国家。同年,柔佛苏丹胡先沙与儿子苏丹阿里贬为傀儡君主,无法控制国家行政,权力渐由英国人及天猛公王朝掌控。

1855年,苏丹阿里将名义上控制的柔佛的权利(除了麻坡吉双马来语Kesang)割让给天猛公王达因·伊布拉欣英语Temenggong Daeng Ibrahim,以换取英国人名义上承认的柔佛苏丹及每月津贴。苏丹阿里于1877年驾崩,由于他生前仍掌管麻坡地区的权利,因此某些行政事务上他被称为“麻坡苏丹”而非“柔佛苏丹”。

族谱[编辑]

宰相王朝的族谱拥有多个史籍支持,最重要的当属记载了该族掌权淡马锡(Temasik,今新加坡)和柔佛时代的史籍《马来纪年》。其中有的书籍如理查德·温斯泰德所撰写的“History of Johore (1365-1895)”就提到了宰相王朝的父系祖先是拥有伊斯兰教先知穆罕穆德后裔血统的巴拉维萨达人英语Ba 'Alawi sada[注 1]

宰相王朝家世图
新加坡
斯里·其·布瓦那
(1)
r. 1299-1347
斯里·维克拉玛·维拉英语Sri Wikrama Wira
(2)
r. 1347-1362
Tun Perpatih
Pramuka
Berjajar

新加坡王国宰相
(1)
斯里·拉纳·维克拉玛英语Sri Rana Wikrama
(3)
r. 1362-1375
斯里·摩诃拉者英语Sri Maharaja
(4)
r. 1375-1389
马六甲
拜里米苏拉
(5)
r. 1389-1398
马六甲
(1)
r. 1400-1414
Tun Perpatih
Tulus

新加坡王国宰相
(2)
马六甲王朝宰相
(1)
Tun Perpatih
Besar
Sri Nara
Diraja
苏丹姆干撒
(2)
r. 1414-1424
Mani Purindan【女】
Tun Ratna
Sendari
Radin Bagus【女】
Puteri Rokan
苏丹莫哈末沙
(3)
r. 1424-1444
【女】
Tun Ratna
Wati
Radin Anum
B.S.A.D
(2)
苏丹阿布沙希德沙
(4)
r. 1444-1446
苏丹慕扎法沙
(5)
r. 1446-1459
【女】
Raja Tua
Tun Perpatih
Sedang

B.S.R
(3)
r. 1444-1445
【女】
Wanang Seri
Lela Wangsa
苏丹满速沙
(6)
r. 1459-1477
【女】
Tun Putih
Nur Polam
敦阿里英语Tun Ali of Malacca
B.S.N.D
(4)
r. 1445-1456
♀ Tun Kudu敦霹雳
B.P.R
(5)
r. 1456-1498
Tun Perpatih Putih英语Tun Perpatih Putih
B.P.R
(6)
r. 1498-1500
马六甲-彭亨王朝英语Family tree of Pahang monarchs#House of Melaka-Pahang伊斯甘达王朝英语Family_tree_of_Kelantan_monarchs#House of Iskandar苏丹阿拉乌丁利亚沙
(7)
r. 1477-1488
【女】
Tun Senaja
敦墨太修
B.S.M
(7)
r. 1500-1510
Tun TahirTun Pikrama
(Tepok)
B.P.T
(8)
r. 1510-1511
柔佛宰相
【女】
Raja Puteri
Fatima Puteh
【女】
Raja Wati
【女】
Onang Kening
苏丹马末沙
(8)
r. 1488-1511
【女】
敦法蒂玛
Tun Hassan
Temenggung
Tun Khoja
Ahmad

B.P.R
(1)
r. 1513-1520
西耶-霹雳王朝英语Family tree of Perak monarchs#House of Siak-Perak苏丹阿末沙
(9)
r. 1511-1513
苏丹慕扎法一世
霹雳
r. 1528-1549
阿拉乌丁二世
柔佛-廖内苏丹国
r. 1528-1564
Tun Mat AliTun Isap
Barakah

B.P.T
(2)
r. 1520-?
马六甲-霹雳王朝英语Family tree of Perak monarchs#House of Melaka-Perak马六甲-柔佛王朝英语Family tree of Johor monarchs#House of Melaka-Johor
Tun JenalTun Mahmud
B.T.N.W
(3)
♀ DaughterTun Biajid
B.S.M
(4)
Tun Isap Misai
B.S.M
(5)
r. ?-1571
【女】
Tun Genggang
Tun Ahmad
B.P.R
(6)
r. 1571-1586
敦斯里拉朗英语Tun Sri Lanang
B.P.R
(7)
r. 1586-1615
Tun Anum
B.S.M
(8)
r. 1615-?
Tun Jenal
B.P.R
(9)
r. ?-1642
Tun Mad Ali
B.P.R
(10)
r. 1642-?
Tun Rantau
B.S.M
(11)
r. ?-1675
敦哈比·阿都·马日英语Tun Habib Abdul Majid
B.S.M
(12)
r. 1677-1697
柔佛苏丹国丁加努苏丹国英语Sultanate of Terengganu
苏丹阿都加里尔四世英语Sultan Abdul Jalil IV
B.P.R
(13)
r. 1697-1699
柔佛苏丹
(10)
r. 1699-1718
Tun
Mas Anum
B.S.M
(14)
r. 1699-1717
Tun
Abdullah
B.P.R
(15)
r. 1717
Tun
Abdul Jamal
B.S.M
(16)
r. 1717
Tun
Tahir
T.P.R英语Temenggong of Johor
r. 1722-1750
Zainal
Abidin I

(1)
r. 1725-1733
Sulaiman
(11)
r. 1722-1760
Tun
Abbas
B.S.M
r. 1721
Tun
Husain
B.P.R
r. 1721-1748
Mansur I
(2)
r. 1733-1794
Pahang KingdomHouse of
Temenggong
Abdul Jalil V[6]
(12)
r. 1760-1761
Tun
Hassan
B.S.M
r. 1748-1770
Tun
Abdul Majid

B.P.R
(1)
r. 1770-1802
Tun
Abdul Jamal

T.P.R
r. 1757-1802
Zainal
Abidin II

(3)
r. 1794-1808
Tengku
Muhammad

Kelantan
r. 1794-1800
Ahmad[7]
(13)
r. 1761-1770
Mahmud III[8]
(14)
r. 1761-1812
Tun
Muhammad

B.S.M
(2)
r. 1802-1803
Tun
Koris

B.P.R
(3)
r. 1803-1806
Tun
Abdul Hamid
T.S.M
r. 1803-1806
Ahmad I
(4)
r. 1808-1830
Abdul
Rahman

(5)
r. 1830
Mansur II
(7)
r. 1831-1837
Riau-Lingga
Sultanate
Abdul
Rahman
[9]
(1)
r. 1812-1819
Hussein[10]
(15)
r. 1819-1835
Tun Ali
B.S.M
(4)
r. 1806-1847
Ungku
Abdul Rahman

T.S.M
r. 1806-1825
Daud
(6)
r. 1831
Omar
(9)
r. 1831
r. 1839-1876
Tengku
Mahmud
Muhammad I
(8)
r. 1837-1839
Muhammad
(2)
r. 1832-1841
Tun
Haji Abdullah
T.S.M
r. 1825-1841
Tun
Daeng Ibrahim

T.S.M
r. 1841-1862
Ahmad II
(10)
r. 1876-1881
Pahang
Sultanate
Modern
Johor
Sulaiman II
(4)
r. 1857-1883
Mahmud IV
(3)
r. 1841-1857
Ali[11]
(16)
r. 1835-1855
Tun Mutahir
B.S.M
(5)
r. 1847-1863
Ahmad
B.S.M
(6)
r. 1863-1881
Sultan
(1)
r. 1881-1914
Abu Bakar
T.S.M
r. 1862-1868
Maharaja
r. 1868-1886
Sultan
(1)
r. 1886-1895
Zainal
Abidin III

(11)
r. 1881-1918
Abdullah
(3)
r. 1917-1932
Mahmud
(2)
r. 1914-1917
Ibrahim
(2)
r. 1895-1959
Abu Bakar
(4)
r. 1932-1974
Ismail
(3)
r. 1959-1981
Muhammad II
(12)
r. 1918-1920
Sulaiman I
(13)
r. 1920-1942
Ismail
(15)
r. 1945-1979
Agong IV
r. 1965-1970
Tengku AfzanAhmad
(5)
r. 1974-2019
Agong VII
r. 1979-1984
Iskandar
(4)
r. 1981-2010
Agong VIII
r. 1984-1989
Ali
(14)
r. 1942-1945
Mahmud
(16)
r. 1979-1998
Abdullah
(6)
r. 2019-present
Agong XVI
r. 2019-present
Tunku
Azizah
Ibrahim Ismail
(5)
r. 2010-present
Mizan[12]
(17)
r. 1998-present
Agong XIII
r. 2006-2011
Tengku
Hassanal
Ibrahim
Tunku
Ismail Idris
Tengku
Muhammad
Ismail

参考[编辑]

参考书目列表
  • * Abdul Samad Ahmad, Sulalatus Salatin, Dewan Bahasa dan Pustaka, 1979, ISBN 978-983-62-5601-0, (原始内容存档于2013-10-12) 
  • * Ahmad Jelani Halimi, Sejarah Dan Tamadun Bangsa Melayu ('History and the Civilisation of Malay people'), Kuala Lumpur: Utusan Publication & Distributors, 2008, ISBN 978-9-6761-2155-4 
  • * Ahmad Sarji Abdul Hamid, The Encyclopedia of Malaysia, 16 - The Rulers of Malaysia, Editions Didier Millet, 2011, ISBN 978-981-3018-54-9 
  • * Andaya, Barbara Watson; Andaya, Leonard Yuzon, A History of Malaysia, London: Palgrave Macmillan, 1984, ISBN 978-0-312-38121-9 
  • * Ahmat Adam, Sulalat u’s-Salatin, yakni per[tu]turan segala raja-raja, dialih aksara dan disunting dengan kritis, serta diberi anotasi dan Pengenalan (Sulalat u’s-Salatin, that is the genealogy of kings, transliterated and critically edited, with annotations and introductions), Yayasan Karyawan, 2016, ISBN 978-9-8395-1023-2 
  • * Barnard, Timothy P., Contesting Malayness: Malay identity across boundaries, Singapore: Singapore University press, 2004, ISBN 9971-69-279-1 
  • * Benjamin, Geoffrey, Issues in the Ethnohistory of Pahang, Lembaga Muzium Negeri Pahang (Museum Authority of Pahang), [2022-11-18], (原始内容存档于2022-10-24) 
  • * Buyong Adil, Sejarah Johor (History of Johor), Dewan Bahasa dan Pustaka, 1980 
  • * Hood Salleh, The Encyclopedia of Malaysia, 12 - Peoples and Traditions, Editions Didier Millet, 2011, ISBN 978-981-3018-53-2 
  • * Linehan, William, History of Pahang, Malaysian Branch Of The Royal Asiatic Society, Kuala Lumpur, 1973, ISBN 978-0710-101-37-2 
  • * Milner, Anthony, The Malays (The Peoples of South-East Asia and the Pacific), Wiley-Blackwell, 2010, ISBN 978-1444-339-03-1 
  • * (Tun) Suzana (Tun) Othman, Institusi Bendahara: Permata Melayu yang Hilang: Dinasti Bendahara Johor-Pahang (The Bendahara Institution: The Lost Malay Jewel: The Dynasty of Bendahara of Johor-Pahang), Pustaka BSM Enterprise, 2002, ISBN 983-40566-6-4 
  • * Ooi, Keat Gin, Historical Dictionary of Malaysia, Kuala Lumpur: Scarecrow Press, 2009, ISBN 978-0-8108-5955-5 
  • * Pejabat D.Y.M.M. Paduka Seri Sultan Perak, Senarai Sultan Perak ('List of Sultans of Perak'), 2021 [2022-11-18], (原始内容存档于2019-09-07) 
  • * Tun Suzana Tun Othman; Hj Muzaffar Dato' Hj Mohamad, Ahlul-Bait (keluarga) Rasulullah SAW & Kesultanan Melayu, Kuala Lumpur: Crescent News, 2006, ISBN 978-9-8330-2012-6 
  • * Suzana Haji Othman, Sejarah Pergolakan dan Pergelutan Bendahara Johor-Pahang 1613-1863 (A History of Conflicts and Struggles of Bendahara of Johor-Pahang 1613-1863)), Dewan Bahasa Pustaka, 2018, ISBN 978-9-8346-1153-8 
  • * Trocki, Carl A., Prince of Pirates: The Temenggongs and the Development of Johor and Singapore, 1784-1885, National University of Singapore Press, 2007, ISBN 978-997-1693-76-3 
  • * Yusoff Iskandar; Aruna Gopinath, Tradisi Persejarahan Pahang Darul Makmur, 1800-1930 (Historisation tradition of Pahang Darul Makmur, 1800-1930), Tempo Publications (M), 1992, ISBN 978-9-6721-6590-3 

注释[编辑]

  1. ^ 这一个部族有一个相对复杂的身世及血统,巴拉维·萨达部族原本是来自哈德拉毛(今也门)的巴努哈希姆英语Banu Hashim部落的一个分支,他们最早的血统可以追溯至什叶派伊玛目佳法·埃-萨迪(Ja'afar as-Saddiq),此人是伊玛目阿末·穆哈吉尔(Ahmad al-Muhajir bin Isa al-Rumi)的后裔,而上述的伊玛目,都是先知穆罕穆德的女儿法蒂玛的直系后裔。